TẬT NGHIẾN RĂNG

Tật nghiến răng khi ngủ

Tật nghiến răng là tình trạng nhai, nghiến, nhay, trượt hàm dưới vào hàm trên giống như động tác nhai nhưng không vì mục đích nghiền thức ăn. Hiện tượng này có thể xảy ra ban ngày, hoặc ban đêm, lúc ngủ. Cả người lớn và trẻ em đều có thể mắc tật nghiến răng. Nghiến răng có thể phát ra tiếng kêu ken két hoặc không có tiếng kêu.

Nhiều trường hợp ngủ nghiến răng nhẹ và không cần thiết phải điều trị. Tuy nhiên bị nghiến răng khi ngủ kéo dài, nặng có thể dẫn đến hậu quả như đau hàm, hỏng răng, đau đầu, … Vì nghiến răng trong lúc ngủ có thể không được nhận biết bởi người xung quanh nên phát hiện sớm các dấu hiệu và triệu chứng là rất quan trọng.

Nguyên nhân của tật ngủ nghiến răng

Một vài nhân tố có thể là nguyên nhân của tình trạng nghiến răng, bao gồm:

• Những yếu tố tâm lý, xã hội: tâm trạng vui buồn, lo âu, căng thẳng, …

• Yếu tố di truyền

• Sử dụng các chất kích thích như rượu, thuốc lá, chất có cafein, …

• Tác dụng phụ của thuốc: một số loại thuốc được sử dụng để điều trị trầm cảm, động kinh và rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) có thể tăng nguy cơ bị mắc tật nghiến răng.

Các biểu hiện của tật nghiến răng

• Về răng: có thể nhận thấy những biểu hiện sau: răng cùn dần, các núm nhai bị mòn phẳng, gãy, vỡ; Lớp men trên mặt nhai bị mòn, để lộ các lớp cấu trúc răng: men răng, ngà răng, tủy răng; Đau răng hoặc răng trở nên nhạy cảm với nhiệt độ, độ cứng.

• Về hàm: cơ hàm đau, mỏi hoặc khó cử động, cứng hàm.

• Vùng đầu mặt: Đau đầu, đau mặt vùng thái dương hàm, có khi đau lan xuống cổ gáy.

Điều trị tật nghiến răng

• Bằng cách thay đổi hành vi: tìm hiểu thông tin về tật nghiến răng để có sự hiểu biết, nhận thức về nó. Thay đổi vị trí hàm khi nghỉ ngơi, thay đổi các thói quen của hàm khi không ăn nhai.

• Kiểm soát căng thẳng: Giảm căng thẳng có thể sẽ giảm được các triệu chứng nghiến răng vì chúng liên quan tới nhau.

• Dùng dụng cụ để giảm bớt tác hại của nghiến răng: Dụng cụ phổ biến là miếng ngậm khi ngủ. Nó có tác dụng ngăn cách 2 hàm răng để không tác động xấu lên mặt nhai của răng. Miếng ngậm cũng có tác dụng giảm, ngừng nghiến răng vì khi nghiến não bộ sẽ nhận thức được (kể cả khi ngủ) có vật lạ giữa 2 hàm răng và sẽ ngưng nhai nghiến.

• Điều trị với mục đích thẩm mỹ: bọc răng, làm mũ răng để giảm bớt sự nhạy cảm của răng. Tăng tính thẩm mỹ của hàm răng và khuôn mặt do khi răng bị mòn khuôn mặt nhìn sẽ ngắn đi, già trước tuổi.

Lời khuyên

• Thăm khám nha khoa định kỳ để phát hiện các dấu hiệu của tật ngủ nghiến răng. Để ý các dấu hiệu về răng, hàm, cơ hàm. Có thể dùng gương nha để tự kiểm tra tìnhtrạng của răng bằng mắt thường.

• Tham gia các liệu pháp thư giãn như thiền, yoga để giảm căng thẳng, sức ép tâm lý và thể chất.

• Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá.

• Để ý, điều chỉnh hành vi tự thân nếu các hành vi đó dẫn đến hoặc liên quan đến tật nghiến răng khi ngủ.

Dụng cụ chống nghiến răng hiệu quả

Một dụng cụ chống nghiến răng rất hay được các nha sĩ làm cho bệnh nhân dùng đó là miếng ngậm chống nghiến răng. Miếng ngậm này có thể là vật liệu cứng hoặc mềm. Tác dụng của nó là ngăn cách 2 hàm răng để chúng không mài, chà xát 2 mặt nhai của hàm răng vào nhau.

Dù miếng chống nghiến răng chỉ là để giảm thiểu tác hại của tật nghiến răng nhưng nó lại được sử dụng rộng rãi vì chi phí thấp, dễ thực hiện, không có biến chứng, không sinh tác dụng phụ.

Ngày nay với những loại vật liệu mới, miếng chống nghiến răng đã được thương mại hóa, bán đại trà. Người dùng có thể tự định hình miếng ngậm theo khuôn dạng hàm răng của mình để ngậm thoải mái qua đêm. Với vật liệu mới, miếng ngậm không chỉ có tác dụng là lớp ngăn cách 2 hàm răng mà còn có tác dụng hấp thụ lực do 2 hàm răng tạo ra (vốn rất khỏe khi nghiến một cách vô thức) do đó không chỉ bảo vệ men răng, mặt nhai của răng mà còn bảo vệ được chân răng, giảm đau đớn khớp thái dương hàm và khu vực xung quanh.

Các loại miếng ngậm chống nghiến răng và ưu, nhược điểm

Có nhiều loại miếng ngậm chống nghiến răng, hình dáng có thể khác nhau nhưng có thể chia làm 2 loại: loại ngậm 1 hàm và loại ngậm 2 hàm.

• Loại 1 hàm là loại định hình theo 1 hàm (thường là hàm trên). Khi ngủ đặt vào hàm đã định hình cho miếng ngậm.

• Loại 2 hàm là khi định hình nó sẽ theo khuôn 2 hàm răng. Khi dùng miếng ngậm sẽ bao bọc cả 2 hàm răng. Phải để đúng vị trí như khi định hình.

Loại 1 hàm thì dễ định hình, dễ ngậm, khi ngậm gọn hơn, ít phồng, cộm, phù hợp với mục đích chống nghiến răng hơn. Khi dùng vào mục đích bảo vệ răng thể thao cần chọn loại dày để tăng mức độ bảo vệ và hấp thụ xung lực.

Loại 2 hàm thì dày, khó định hình, khi ngậm thì phồng to, phù hợp với mục đích bảo vệ răng thể thao. Đặc biệt là các môn võ đối kháng như MMA, Boxing, Taekwondo, Karatedo, ...

Một số hình ảnh về tác hại của tật nghiến răng